Чаму батарэйкі нельга выкідаць у сметнік?
Здавалася б, ну трапяць яны на сметнік, і што тут такога? Будуць там ляжаць сабе і ціха гніць. Не ўсё так проста. Батарэйка або акумулятар - гэта бомбы запаволенага дзеяння. На звычайнай звалцы ад карозіі або ад механічных пашкоджанняў іх ахоўны металічны пласт руйнуецца. Цяжкія металы аказваюцца на волі і лёгка пранікаюць у глебу, а адтуль - у грунтовыя воды, якія нясуць усё гэта ў азёры, рэкі і вадасховішчы. Прычым вылучэнні з адной-адзінай пальчыкавай батарэйкі здольныя забрудзіць да 20 метраў зямлі і каля 400 л вады. Гэта яшчэ не ўсё. Пры спальванні батарэек разам з іншымі адходамі вылучаюцца дыяксіны, якія атручваюць паветра. Яны здольныя перамяшчацца на некалькі дзесяткаў кіламетраў і наносіцьнепапраўную шкоду здароўю. Забруджанай вадой паліваюць расліны, яе п'юць жывёлы, у ёй жыве рыба, і ўсё гэта потым трапляе да людзей на стол. Прычым цяжкія металы не выпарваюцца нават пры кіпячэнні. Яны асядаюць і назапашваюцца ў арганізме, выклікаючы непапраўную шкоду здароўю.
Так, свінец здольны выклікаць захворванні мозгу, нервовай сістэмы.
Ртуць асабліва небяспечная. Яна назапашваецца ў нырках і можа прывесці да іх адмірання. Акрамя таго, пагаршае слых і зрок. А калі яна трапляе ў вадаёмы, то з дапамогай мікраарганізмаў ператвараецца ў так званую метылртуць, якая ў шмат разоў больш таксічная за звычайную. Такім чынам, рыба спажывае заражаныя мікраарганізмы, і метылртуць прасоўваецца далей па харчовым ланцужку і даходзіць да чалавека. Ён, у сваю чаргу, сілкуецца атручанай рыбай або іншымі жывёламі, якія елі гэтую рыбу.
Кадмій таксама не менш небяспечны. Ён адкладаецца ў нырках, печані, шчытападобнай залозе, костках і выклікае рак.
Шчолачы негатыўна ўздзейнічаюць на скуру і слізістыя абалонкі.
Як у свеце вырашаюць гэтую праблему? Калі пытанне аб тым, чаму батарэйкі нельга выкідаць, праяснілася, то ўзнікае новае пытанне. Куды ж падзець выкарыстаныя батарэйкі? У развітых краінах іх здаюць на ўтылізацыю. Утылізацыя ўяўляе сабой перапрацоўку адходаў, з якіх, у сваю чаргу, атрымліваюць новыя рэсурсы. Утылізацыя батарэек - гэта працаёмкі і дарагі працэс, і не ўсе краіны могуць сабе яго дазволіць. У краінах Еўрасаюза, а таксама ў ЗША пункты прыёму батарэек ёсць ва ўсіх буйных крамах. У некаторых гарадах выкіданне батарэек у смеццевыя кантэйнеры пераследуецца па закону. А калі адпаведныя крамы не арганізавалі прыём батарэек, іх чакае буйны штраф. Некаторыя вытворцы таксама задумваюцца над гэтай праблемай. Напрыклад, ІКЕА выпусціла акумулятарныя батарэйкі, якія можна заражаць некалькі разоў.
А што тычыцца Беларусі? Да нядаўняга часу ў Беларусі з гэтым была вялікая праблема. У Савецкім Саюзе былі прадпрыемствы, здольныя правільна перапрацаваць батарэйкі і акумулятары, але пасля распаду яны засталіся на тэрыторыі Казахстана і Украіны. Але, тым не менш, свядомыя грамадзяне задумваліся над тым, чаму батарэйкі нельга выкідаць у звычайнае смецце, і шукалі шляхі вырашэння пытання. Цяпер сітуацыя змянілася. Зараз і ў Беларусі ёсць магчымасць здаць батарэйкі ў многіх крамах і не толькі ў буйных гарадах. Аднак не спадзявайцеся атрымаць грашовую ўзнагароду за прынесеныя батарэйкі. Больш за тое, юрыдычныя асобы, каб здаць батарэйкі, самі павінны заплаціць. Усё таму, што працэс іх утылізацыі вельмі няпросты і доўгачасовы. Шмат у чым ён залежыць ад колькасці сабраных адходаў, якое сабраць не заўсёды ўдаецца. Адной з прычын можа быць усё яшчэ недастатковая інфармаванасць або свядомасць грамадзян у дачыненні да гэтай праблемы.
Чаму нельга выкідаць батарэйкі, вы даведаліся. Кожны з нас прызвычаіўся знаходзіцца ў забруджанай экалагічнай абстаноўцы, і арганізм паступова адаптуецца да такіх умоў. Але нельга ставіцца да шкодных адходаў з батарэек гэтак жа, як да выкідаў завадскіх хімікатаў, выхлапных газаў і іншых забруджванняў, якія звычайны чалавек не ў стане прадухіліць. На ўтылізацыю батарэек паўплываць можа кожны. Пачніце з малога. Перш за ўсё, растлумачце сваім родным і знаёмым, чаму выкарыстаныя батарэйкі выкідваць нельга, а трэба здаваць. Калі вы выкарыстоўваеце іх у вялікіх колькасцях, то варта перайсці на акумулятары. Вы можаце паставіць скрынку для збору ў сябе ў пад'ездзе, абавязкова ўзгадніўшы гэта з ЖЭКам.
Ужо каторы год запар у нашым горадзе праходзіць акцыя “Батарэйкі – не адходы!”
Эколага-краязнаўчае грамадскае аб'яднанне «Неруш» пры падтрымцы Coalition Clean Baltic, Баранавіцкага філіяла ААТ «Брэст-ВТИ», праекта КОМГОР, Баранавіцкага дзяржаўнага ўніверсітэта запрашае ўстановы адукацыі горада Баранавічы і Баранавіцкага раёна прыняць удзел у III конкурсе-акцыі «Батарэйкі - не адходы! ».
Мэтай конкурсу-акцыі з'яўляецца прадухіленне забруджвання навакольнага асяроддзя, у тым ліку водных аб'ектаў, пры трапленні ў яе адпрацаваных батарэек.
Тэрмін правядзення конкурсу-акцыі: з 15 лютага па 15 красавіка 2019 года.
У гэты час кожны вучань нашай школы ці працаўнік школы можа прынесці батарэйкі ў спецыяльны кантэйнер.
Калі вы ўжо зразумелі ўсю важнасць таго, што батарэйкі нельга выкідаць, чаму б вам не зрабіць гэтыя маленькія крокі на шляху да захавання прыроды і паляпшэння якасці жыцця? Зрэшты, вам вырашаць, але, так ці інакш, будучыня планеты залежыць ад усіх і кожнага.
Удзельнікі аб’яднання па інтарэсах “Юны карэспандэнт”
разгарнуць » / « згарнуць